Python Sezar şifrəsi | Caesar cipher in OOP | cryptography #kody_az

Sezar şifrəsi (ingiliscə “Caesar cipher” və ya “shift cipher”) kriptoqrafiyada ən qədim və ən sadə şifrləmə üsullarından biridir. Bu ad Roma sərkərdəsi və dövlət xadimi Yuli Sezarın adından götürülüb, çünki o, məktublarını və hərbi yazışmalarını məxfi saxlamaq üçün, güman ki, hərfləri əlifbada müəyyən sayda sürüşdürmək prinsipi üzərində qurulan bu şifrdən istifadə edirdi. Məsələn, bəzi mənbələrdə onun hər hərfi üç mövqe irəli çəkdiyi bildirilir, lakin seçilən sürüşdürmə (açar) fərqli də ola bilərdi. Sezar dövründə belə sadə şifrələmələr məqbul hesab olunurdu, çünki əhalinin böyük əksəriyyəti yazıb-oxumağı bilmirdi; bilənlər isə, əgər şifrləmədən xəbərsiz idilərsə, sürüşdürülmüş mətnin mənasını anlamaya bilərdilər. Bu cür şifrləmə üsulları Roma imperiyası dağıldıqdan sonra da ara-sıra məktublarda və diplomatik yazışmalarda istifadə edilirdi, lakin tezliklə daha mürəkkəb və etibarlı metodlarla əvəzləndi. Sonrakı əsrlərdə Sezar şifrəsi ədəbiyyatda, tapmacalarda və təhsil proqramlarında məşhur qalmağa davam etdi. İndi bu şifrə çox asanlıqla qırılır; məsələn, kimsə bunun Sezar şifrəsi olduğunu təxmin edirsə, sürüşdürmənin ədədi dəyərini tapmaq üçün sadəcə 0-dan 25-ə qədər bütün variantları sınamaqla (brutefors) və ya tezlik analizi aparmaqla orijinal mətn asanlıqla bərpa edilə bilər. Buna baxmayaraq, Sezar şifrəsi kriptoqrafiya sahəsinə yeni başlayanlar üçün çox faydalı bir nümunədir və daha müasir, mürəkkəb şifrləmə üsullarının əsaslarını başa düşməkdə kömək edir. ==== The Caesar cipher—also known as the shift cipher—is one of the oldest and simplest known cryptographic methods. It is named after Julius Caesar, the famous Roman general and statesman, who allegedly used it to protect his personal and military correspondence. According to historical records, Caesar sometimes shifted each letter of the plaintext by three positions in the alphabet, although the exact shift he used may have varied. In Caesar’s era, simple ciphers like this offered some advantage because most people were illiterate, and even those who could read might not recognize the encrypted text. The Caesar cipher remained popular well after the Roman era, sometimes appearing in private letters and diplomatic communications when more sophisticated cryptographic methods were not available or were deemed unnecessary. Over the centuries, the Caesar cipher has been referenced in literature, puzzle books, and educational contexts. It is still taught today as a straightforward demonstration of how substitution ciphers work. Despite its historical importance, it is easily broken by modern cryptanalysis or even by manual inspection if someone suspects a Caesar-style encryption. Nonetheless, its legacy persists as an iconic gateway into the study of more advanced ciphers and encryption schemes. #caesar #caesarcipher #python #kody_az #kodyaz #viral #fleet #jetbrains #pycharm #oop #viralcode #viralvideo #random #code #coder #azerbaycan #azerbaijan #azərbaycan #baku #baki #programming #programmer #codes #hazırlıq #hazirliq #kurs #kurslar #course #courses #online #onlinecourses #test #quiz